Publikujemy nowe rozporządzenie Prymasa Polski abp. Wojciecha Polaka dotyczące wykonywania posługi duszpasterskiej w archidiecezji gnieźnieńskiej w czasie stanu epidemii. Decyzje dotyczące Wielkiego Tygodnia i Triduum Paschalnego zostaną opublikowane w oddzielnym dokumencie.
Mając na uwadze dokumenty Penitencjarii Apostolskiej z dnia 20 marca 2020 roku oraz nowe decyzje Rządu RP z dnia 24 marca 2020 roku przekazuję Rozporządzenie dotyczące wykonywania posługi duszpasterskiej w czasie stanu epidemii.
I. Eucharystia
Zgodnie z zarządzeniem władz państwowych w liturgii nie może uczestniczyć więcej niż 5 osób, wyłączając z tej liczby osoby sprawujące posługę. Ze względu na powyższy przepis liturgię należy sprawować przy zaangażowaniu minimalnej liczby posługujących (np. zakrystianin, organista).
Ponieważ wypełnienie tych zaleceń będzie stwarzało trudności, co jest zrozumiałe, zarządzam, aby Msze Święte były sprawowane bez udziału innych wiernych, a jedynie z uczestnictwem osób związanych z intencją danej Mszy Świętej (maksymalnie 5 osób). Dlatego bardzo proszę wszystkie osoby, które intencji Mszy Świętej nie zamawiały, ani nie są z nią związane, aby do dnia 11 kwietnia 2020 r. w Mszach Świętych nie uczestniczyły, dając w ten sposób pierwszeństwo ofiarodawcom i ich bliskim. Na drzwiach kościołów należy wywiesić stosowną informację. Na liturgię uczestnicy winni wchodzić jedynie przez drzwi zakrystii lub inne boczne wejście. Jednocześnie przypominam o udzielonej przeze mnie dyspensie wszystkim wiernym archidiecezji gnieźnieńskiej od uczestnictwa w Mszach Świętych niedzielnych i świątecznych.
W związku z powyższym bardzo proszę o jednoczenie się na modlitwie poprzez środki masowego przekazu oraz praktykowanie Komunii duchowej. Dziękuję tym wszystkim duszpasterzom, którzy zatroszczyli się o organizację transmisji Mszy Świętych ze swoich parafii i do ich organizacji zachęcam.
Msze Święte mogą być sprawowane wyłącznie w kościołach parafialnych, kaplicach szpitalnych i cmentarnych. W domach zakonnych Msze Święte mogą się odbywać jedynie bez udziału wiernych świeckich.
Do dnia 11 kwietnia 2020 r. proszę nie organizować w kościołach uroczystych adoracji Najświętszego Sakramentu. Kapłanów oraz osoby życia konsekrowanego proszę, aby każdego dnia o godz. 20.30 prywatnie gromadzili się na modlitwie różańcowej i adorowali Najświętszy Sakrament, modląc się o ustanie epidemii i za parafian.
W ciągu dnia kościoły winny być otwarte, aby wierni mieli możliwość ich nawiedzenia i adoracji Najświętszego Sakramentu.
II. Sakrament pokuty
Obecnie możliwa jest jedynie celebracja sakramentu pokuty zgodnie z obrzędem pojednania jednego penitenta.
Bardzo proszę, aby duszpasterze w swych parafiach wyznaczyli dodatkowe dyżury spowiednicze w ciągu tygodnia z zachowaniem wszelkich zasad ostrożności i mając na uwadze zarządzenia władz państwowych.
Na wypełnienie przykazania kościelnego dotyczącego przyjęcia Komunii Świętej w okresie wielkanocnym jest czas do Uroczystości Trójcy Przenajświętszej (7 czerwca 2020 roku). W związku z powyższym proszę, aby wierni wzięli pod uwagę możliwości parafii oraz zdrowie szafarzy sakramentu pokuty i roztropnie zaplanowali przystępowanie do spowiedzi.
Informuję, że Stolica Apostolska wiernym dotkniętym chorobą zakaźną spowodowaną koronawirusem, a także pracownikom służby zdrowia, członkom rodzin i wszystkim tym, którzy w jakimkolwiek charakterze, także poprzez modlitwę, opiekują się nimi, udziela daru specjalnych odpustów (Dekret Penitencjarii Apostolskiej odnośnie przyznania specjalnych odpustów dla wiernych w obecnej sytuacji pandemii, z dnia 20 marca 2020 roku).
→ Dekret Penitencjarii Apostolskiej tłum.
→ Informacja o odpustach dla wiernych
Jeżeli ktoś znajdzie się w bolesnej niemożności przystąpienia do sakramentu pokuty, winien pamiętać, że po gruntownym rachunku sumienia może on wzbudzić w sobie żal doskonały płynący z miłości do Boga miłowanego nade wszystko, który odpuszcza grzechy powszednie. Żal doskonały przynosi również przebaczenie grzechów śmiertelnych, jeśli zawiera mocne postanowienie przystąpienia do spowiedzi sakramentalnej, gdy tylko będzie to możliwe. (por. KKK, nr 1452).
Chociaż właściwym miejscem sprawowania spowiedzi indywidualnej jest konfesjonał, zabezpieczony folią i często dezynfekowany, to w miarę możliwości proszę przystosować do sprawowania sakramentu pokuty oddzielne, wentylowane kaplice lub pomieszczenia w obrębie kościoła (np. zakrystie) lub poza nim (np. sale parafialne). Dbając o zabezpieczenie poufności i tajemnicy spowiedzi, w tymczasowej kaplicy pokutnej należy postawić dwa krzesła (dla szafarza i penitenta), oddzielone od siebie przynajmniej 1,5 metra oraz krucyfiks.
Przypominam o unikaniu wszelkich nadużyć związanych z sakramentem pokuty, jak np. nieuprawnione korzystanie z rozgrzeszenia ogólnego. Na terenie Polski możliwe jest ono tylko w niebezpieczeństwie śmierci oraz wobec penitentów, z którymi nie można się porozumieć z powodu braku znajomości języka. Nie ma możliwości spowiedzi przez różnego rodzaju środki komunikacji elektronicznej.
III. Posługa wobec chorych
Posługę wobec osób chorych i w podeszłym wieku ograniczam do sytuacji, w których znajdą się one w niebezpieczeństwie śmierci.
Kształt posługi kapelanów w szpitalach należy uzgodnić z władzami szpitalnymi.
IV. Pogrzeb
Obowiązuje zarządzenie pozwalające na uczestniczenie w pogrzebie pięciu osób, wyłączając z tej liczby posługujących, w tym także pracowników firm pogrzebowych. Powyższe ograniczenie dotyczy również ceremonii na cmentarzu.
O obowiązujących przepisach należy poinformować osoby zgłaszające pogrzeb i zobowiązać je do przekazania tej informacji innym żałobnikom.
Za zgodą rodziny można ograniczyć ceremonię pogrzebu do stacji przy grobie, a Mszę Świętą w intencji zmarłego odprawić w późniejszym terminie.
V. Nabożeństwa
W parafiach należy odwołać nabożeństwa Gorzkich Żalów oraz Drogi Krzyżowej. Nie należy także organizować Ekstremalnych Dróg Krzyżowych.
Aby wierni mieli możliwość uczestniczenia w Gorzkich Żalach informuję, że nabożeństwo to będzie nadal transmitowane z Katedry Gnieźnieńskiej w kolejne niedziele Wielkiego Postu o godz. 15.00. Droga Krzyżowa natomiast będzie transmitowana z kaplicy domowej Arcybiskupów Gnieźnieńskich w piątki o godz. 20.10. Obie transmisje będą dostępne na stronie internetowej archidiecezji gnieźnieńskiej (www.archidiecezja.pl).
VI. Bierzmowanie i I Komunia Święta
Do Wielkanocy odwołane są wszystkie spotkania z dziećmi komunijnymi i ich rodzicami. Jak długo szkoły pozostaną zamknięte, a dzieci będą musiały przebywać w domach, nie będą dla nich organizowane żadne zajęcia w parafiach.
Dopiero po zmianie decyzji władz państwowych będzie możliwe podanie dalszych wskazań co do organizowania I Komunii Świętej i Bierzmowania.
Decyzje dotyczące Wielkiego Tygodnia i Triduum Paschalnego zostaną opublikowane w oddzielnym dokumencie.
Postanowienia Rozporządzenia z dnia 19 marca 2020 roku zostają utrzymane w mocy, o ile nie stoją w sprzeczności z postanowieniami niniejszego Rozporządzenia.
Wyrażam moją serdeczną wdzięczność Wam, drodzy Kapłani i osoby życia konsekrowanego, za Waszą ofiarną posługę w tych trudnych okolicznościach. Dziękuję również wszystkim wiernym za ich zrozumienie i stosowanie się do rozporządzeń kościelnych i państwowych. Wszystkich Was proszę o trwanie na osobistej modlitwie i o ofiarowywanie przeżywanych cierpień w intencji zatrzymania epidemii oraz w intencji naszego nawrócenia.
† Wojciech Polak
Arcybiskup Metropolita Gnieźnieński
Prymas Polski
D E K R E T
W związku z trwającym stanem zagrożenia epidemicznego w Polsce, z dniem 20 marca br., zgodnie z kan. 87 § 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego, udzielam do odwołania dyspensy od obowiązku uczestnictwa we Mszy św. w niedziele i święta nakazane wszystkim wiernym Archidiecezji Gnieźnieńskiej oraz wszystkim osobom przebywającym na jej terenie.
Skorzystanie z dyspensy oznacza, że nieobecność na Mszy św. we wskazanym czasie nie jest grzechem. Jednocześnie zachęcam, aby osoby korzystające z dyspensy trwały na osobistej i rodzinnej modlitwie. Zachęcam też do duchowej łączności ze wspólnotą Kościoła poprzez transmisje radiowe, telewizyjne lub internetowe.
W tym trudnym czasie proszę wszystkich wiernych o modlitwę za osoby dotknięte wirusem, za wszystkich, którzy chorym pomagają: lekarzy, personel medyczny i służby sanitarne oraz za osoby pracujące nad wynalezieniem szczepionki. Módlmy się również o pokój serc i łaskę głębokiego nawrócenia dla każdego z nas. Miłosiernemu Bogu polecajmy wszystkich zmarłych na skutek koronawirusa.
Gniezno, dnia 20 marca 2020 r.
† Wojciech Polak
Arcybiskup Metropolita Gnieźnieński
Prymas Polski
Drodzy Parafianie i Goście
W związku z wprowadzeniem w Polsce Stanu Zagrożenia Epidemicznego APELUJEMY DO WSZYSTKICH PARAFIAN, ABY W TYM CZASIE POZOSTALI W DOMACH. Prosimy, aby skorzystać z dyspensy od obowiązku uczestnictwa w niedzielnej Mszy św. Dyspensa dotyczy następujących wiernych:
- a) osób w podeszłym wieku,
- b) osób z objawami infekcji (np. kaszel, katar, podwyższona temperatura itp.),
- c) dzieci i młodzieży szkolnej oraz dorosłych, którzy sprawują nad nimi bezpośrednią opiekę,
- d) osób, które czują obawy przed zarażeniem.
NIEUCZESTNICZENIE W MSZY ŚWIĘTEJ NIEDZIELNEJ W TYCH WARUNKACH NIE JEST PRZEJAWEM BRAKU POBOŻNOŚCI I WIARY, LECZ WYRAZEM TROSKI O DOBRO WSPÓLNE I MIŁOŚCI BOGA OBECNEGO W DRUGIM CZŁOWIEKU.
Usilnie zachęcam wiernych do stosowania się do wszelkich postanowień i zaleceń organów państwowych, które mają na celu ograniczenie rozprzestrzeniania się koronawirusa i wywoływanej nim choroby COVID-19. Przypominamy, że zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia na Mszy św. nie może przebywać więcej niż 50 osób. Będziemy się tego ściśle trzymać i nie będziemy mogli wpuścić więcej osób na Mszę św. ponad ten limit!
Jeśli to konieczne, niech w Mszy świętej uczestniczą wierni, którzy zamówili daną intencję wraz z najbliższą rodziną.Dlatego apelujemy o pozostanie w domach i łączenie się duchowe i korzystanie z transmisji Mszy św. w radio, telewizji i internecie.
Bardzo prosimy o poinformowanie osób, zwłaszcza starszych, które nie korzystają z internetu, o powyższym komunikacie.
Poniżej przedstawiamy dekret Prymasa Polski abp. Wojciecha Polaka.
W związku z rekomendacją Rady Stałej Konferencji Episkopatu Polski zwartej w Zarządzeniu nr 1/2020 z dnia 12 marca br., zgodnie z kan. 87 § 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego, udzielam dyspensy od obowiązku niedzielnego uczestnictwa we Mszy św. do dnia 29 marca br. następującym wiernym:
a) osobom w podeszłym wieku,
b) osobom z objawami infekcji (np. kaszel, katar, podwyższona temperatura itp.),
c) dzieciom i młodzieży szkolnej oraz dorosłym, którzy sprawują nad nimi bezpośrednią opiekę,
d) osobom, które czują obawy przed zarażeniem.
Skorzystanie z dyspensy oznacza, że nieobecność na Mszy niedzielnej we wskazanym czasie nie jest grzechem. Jednocześnie zachęcam, aby osoby korzystające z dyspensy trwały na osobistej i rodzinnej modlitwie. Zachęcam też do duchowej łączności ze wspólnotą Kościoła poprzez transmisje radiowe, telewizyjne lub internetowe. Radio Plus prowadzi transmisję Mszy św. o godz. 8.00 z katedry gnieźnieńskiej.
W czasie liturgii do dnia 29 marca br. należy przestrzegać w kościołach następujących zasad:
– kapłani i nadzwyczajni szafarze Komunii Świętej przed rozpoczęciem liturgii powinni dokładnie umyć ręce i kierować się zasadami higieny,
– przypominam, że przepisy liturgiczne Kościoła przewidują przyjmowanie Komunii Świętej na rękę, do czego teraz zachęcam,
– znak pokoju należy przekazywać przez skinienie głowy, bez podawania rąk,
– cześć Krzyżowi należy oddawać przez przyklęknięcie lub głęboki skłon, bez kontaktu bezpośredniego,
– należy powstrzymać się ponadto od oddawania czci relikwiom poprzez pocałunek lub dotknięcie,
– na kratki konfesjonałów należy nałożyć folie ochronne,
– należy zrezygnować z napełniania kropielnic kościelnych wodą święconą.
Ponadto polecam duszpasterzom:
– aby kościoły pozostawały otwarte w ciągu dnia,
– aby kapłani troszczyli się o dodatkowe okazje do spowiedzi i adoracji Najświętszego Sakramentu,
– aby – przy zachowaniu należytych zasad higieny – kapłani i nadzwyczajni szafarze odwiedzali chorych i starszych parafian z posługą sakramentalną.
Jednocześnie informuję, że do dnia 29 marca br.:
– wizytacje kanoniczne parafii oraz liturgie z udzieleniem sakramentu bierzmowania przeniesione zostają na terminy późniejsze,
– zawieszone zostają wszelkie rekolekcje i misje parafialne, rekolekcje szkolne i skupienia dla grup zamkniętych, większe inicjatywy duszpasterskie diecezjalne i parafialne, katecheza parafialna dla dzieci, młodzieży i ich rodziców oraz nabożeństwa drogi krzyżowej dla dzieci,
– organizację nabożeństwa gorzkich żali pozostawia się roztropnej decyzji księży proboszczów. Osobom starszym zaleca się odmawiać je w domu lub uczestniczyć poprzez transmisję internetową z bazyliki prymasowskiej o godz. 15.00 na stronie archidiecezji gnieźnieńskiej,
– zawieszone zostają pielgrzymki maturzystów na Jasną Górę,
– decyzję o organizacji innych spotkań w małych grupach pozostawia się roztropnemu rozeznaniu księży proboszczów.
W tym trudnym czasie proszę o modlitwę zarówno za osoby chore, dotknięte przez wirus, jak również za wszystkich, którzy chorym pomagają: lekarzy, personel medyczny i służby sanitarne, za osoby pracujące nad wynalezieniem szczepionki. Módlmy się również o pokój serc i łaskę głębokiego nawrócenia dla każdego z nas. Dobremu Bogu polecajmy wszystkich zmarłych na skutek koronawirusa.
Zgodnie z Tradycją Kościoła zachęcam do śpiewania w naszych kościołach po Mszach świętych niedzielnych suplikacji „Święty Boże, Święty Mocny… Od powietrza, głodu, ognia i wojny, zachowaj nas Panie”.
W każdą niedzielę, do końca Wielkiego Postu, prowadzić będziemy transmisję on-line nabożeństwa Gorzkich Żali i Mszy św. z katedry gnieźnieńskiej. Najbliższa transmisja 15 marca o godzinie 15.00. Zapraszamy i prosimy o włączenie się w modlitwę w tym trudnym czasie.